Onlangs interviewde Kees van Rixoort mij over
met ziel en Al
Dichtregels vol verwondering
Nieuwe bundel van Niels Snoek: ‘met ziel en Al’
DIRKSLAND – Zijn wij gevangenen
van onze ideeën, ons wereldbeeld, onze beperkte blik op de realiteit? Op de
cover van ‘met ziel en Al’, de nieuwe dichtbundel van Niels Snoek, staat een
roestig hekwerk met scherpe schaduwen en uitzicht op een stukje blauwe hemel.
In de schaduwen kun je ook een rijtje potloden zien. Potloden waarmee de
Dirkslandse dichter zijn dichtregels schrijft.
De bundel is net verschenen. De
werktitel ‘Dit is de titel’ is ingeruild voor het intrigerende ‘met ziel en
Al’. Geen hoofdletter aan het begin van de titel, wél een hoofdletter als begin
van het laatste woord. Snoek: “Dat verwijst naar het allerhoogste. Hoe noemen
we dat? Het kan niet benoemd worden, of het heeft alle namen. Dat geeft
spraakverwarring. We hebben het over Allah of Brahma of God. In mijn visie gaat
het om het Al, het allerhoogste.”
Van Niels Snoek zijn al
verschillende boeken en bundels verschenen. Hoeveel precies is moeilijk te
zeggen. Er zit ook een glossy tussen, ‘De vogelaar en de niet-vogelaar’, en een
poëtisch fotoboek met de titel ‘Schitterende rimpels’. Soms werkt de dichter
samen met een beeldend kunstenaar of een andere dichter, soms schrijft hij
alleen, zoals in ’10 jaar later’ over de oorlog in Irak en ‘in licht en
schaduw’, een thema dat hij vaak aanroert.
Niels Snoek dicht al meer dan
vijfendertig jaar. In 1980 begon hij met het schrijven van gedichten. “Er waren
jaren dat ik maar vijf gedichten schreef, of één, maar na de oprichting van de
eilandelijke dichtersclub (de Reizende Dichters), ben ik veel meer gaan
dichten. Nu zijn het er wel honderd per jaar.”
Voor ‘met ziel en Al’ zijn
honderd gedichten geselecteerd uit de afgelopen vier jaar. Ze vallen onder een
van de vijf hoofdstukken in de bundel. “De middelste drie hoofdstukken gaan
over de fysieke wereld, de spirituele wereld en de oorzakelijke wereld. Het
hoofdstuk daarvoor gaat over boeken en gedichten naar aanleiding daarvan en in
het laatste hoofdstuk staan gedichten over het proces van gedichten schrijven,
de dichter en de lezer.”
Wat kan de lezer verwachten? Wat
is het overkoepelende thema van ‘met ziel en Al’? “Waar het allemaal over gaat
is verwondering. Verwondering is een kernwoord. Enthousiast zijn over het
ervaren van het goddelijke. Altijd het allerhoogste zien. Alles is een
verschijningsvorm van de allerhoogste. Onze zintuigen zijn gericht op de naam,
de vorm, het fysieke, en meestal zien we niet waar dat vandaan komt. Dat er een
gedachte aan vooraf gaat, een idee, en daaraan vooraf weer een blauwdruk, een
zaadschuur, een grote voorraadschuur met kennis.”
Snoek kan er nog veel meer over
vertellen, maar het is het beste om het zelf op te diepen uit zijn gedichten,
om de spirituele zoektocht zelf mee te maken, om de verborgen kennis, die diep
vanbinnen zit, opnieuw te ontdekken. “Taal kan je laten afglijden naar de
duisternis, maar het kan je ook in het licht brengen.”
In een vrij compact gedicht kan
Niels Snoek zich goed uitdrukken, vindt hij, ook omdat hij zich niet aan
grammaticale regels gebonden acht. Hij maakt het de lezer niet overdreven
lastig. Zijn gedichten zijn niet ingewikkeld, soms wel filosofisch, maar altijd
toegankelijk en beeldend. Dat geldt ook voor ‘met ziel en Al’. De bundel (ISBN 978-94-92475-60-2) kost 19,95 euro en is te
bestellen bij de boekhandel of via internet.
door Kees van Rixoort, voor ‘EilandenNieuws’
