jaarwisseling

 

nieuwjaarswensen …

dit keer zelf invullen graag

het is wat het is

nieuwe expositie - vooraankondiging

 Deze nieuwsbrief wordt vandaag verstuurd:

geschiedenis

Soms moet een dergelijk gedicht worden geschreven

even wennen …

 

hoeveel dictators

staan er wel niet

in de geschiedenisboeken

en hoeveel proberen nu

die boeken te halen

 

zoals boeken verstoffen

bij de kringloop

zo gaat het eens met

de harteloze heersers van nu

 

in eeuwigheid zijn

zij al verleden tijd

hun onderdanen, naamloos

alleen genoemd in getallen

net zulke stippen stof

 

is het erg – nee

even wennen, ja

 

 

16-12-2023

tevreden

 

abstractie in kleur

snorharenlijnen zwart wit

golvende glimlach

foto: Ella Terlouw

doorheenkijken

 

wakker

 

Hij kijkt

het plafond wijkt

als ik langzaam mijn ogen sluit

van slaapkamervloer

naar sterrenhemel

bankstel of geldkleurig

het is nog geen nacht

ik lig en wacht

op een teken van boven

wakkerzijn … slaap lijkt …

Hij kijkt

 

 

10-11-2023

duizendduizelend

 

al weer te laat

 

plagiaat van duizenddichters ligt te grijnzen

op mijn volgeschreven bordkartonnen knipselkrant

 

de steelse blikken kleven dicht aan hun zwarte inktogen

en met hun kraaienpotensnavels pikken zij mijn letters weer weg

 

daar gaan ze, de al duizendmaal geschreven metaforen

een duizenddingendoekje veegt mijn brein leeg

9-12-2023

een wandeling

Was het nu een wandeling van niks of gebeurde er toch een heleboel ...

 

onderweg

 

het feest in al weer december

staat te gebeuren – wandelen

geuren de naalden voorbij in de straat

 

ik moet het bekennen

ze werden wakker van mijn voorbijgaan

geenherders, schapen maar zwanen

 

de ramen zijn gewassen – doorlopen

begraafplaats van blad ontdaan

het was van verre al te horen

 

de sloot geschoond – hinkstapsprong

over het kromme pad

oppassen niet uitglijden

 

er lijkt van alles te zijn – omkijken

leegte – groter –

vreet het lawaai

 

waar laat ik de indrukken

de woorden schroeien

het papier blijft koud

 

 

6-12-2023

met doorhalingen

 

zo ga je ook voorbij

 

jou zit hoop als gegoten

mij past het niet

zie pech en voorspoed onder ogen

verlang niet naar beter

enkel naar helderheid

 

woorden achterstevoren

letters ondersteboven

mijn (uo)werkelijkheid ook anders

mijn chaos is harmonie

als bladeren in de herfst

 

is het moeder natuur

klimaatverandering

een herrieschoppende bladblazer

of de wind van zee

mijn hark of mijn hand

 

houvast of gevoel

begrijp je wat ik bedoel

 

 

22-11-2023

voor bij de zonnewende - Kerst / Nieuwjaar

 

kunnen of willen

 

kunnen we nog met minder

minder wegwerpbommen

minder wegwerppakpapier

 

willen we nog liever

liever geen wraak

liever wat liever

 

willen we meer ruimte

ruimte geven aan elkaar

ruimte voelen in je eigen hart

 

kunnen we nog wat minder

minder cliché … maar soms

soms mag het: meer Licht

 

 

5-12-2023

ongeduld

 

de vaart lag in jouw handen

te wachten op de sneeuw

die niet snel vallen zou – verderop

 

de kus lag nog op jouw lippen

te wachten op de ander

die maar niet kwam – daarginds

 

de angst lag in jouw buik

te huilen om maar niet ook

te hoeven uitstromen uit jouw ogen

 

verdriet had daar al postgevat

vanuit irrationele gedachten

over alleen zus, alleen zo, alleen alleen

 

er kwam geen sneeuw maar regen

een vriend kuste jouw wangen droog

maar of de angst nu is verdwenen …

 

pril leven lag inmiddels in jouw schoot

 

 

4-12-2023

anders / anders dan

 

einder

 

wat is de verte anders

anders dan niet dichtbij

een lijn met vage bomen

dromen van daar voorbij

akker groen geel de duinen

grijze zee de branding wit

aan de horizon de schepen

containerschepen in een rij

wat is deze verte anders

dan herinnering hierbij

het alziend oog dwaalt

van hier naar weg van

kleur naar klein van vlak

naar jouw dimensionaal

waarin mijn pijn verdwijnt

 

 

30-11-2023

ach ja,

 

zie, mijn geliefde

zij scrabbelt hier illusoir

in onze voortuin

soms zie je wat

 

aan de overkant

 

hij is al doorgelopen

maar moet nu toch stoppen

de lijn is strak gespannen

achter hem zit de hond

te kakken, een ernstige zaak

dan rent het dier verder

de baas neemt niet de moeite

de drol op te ruimen

hardleerse types, beagle en baas

 

 

26-11-2023

de 20e eeuw

 

geschiedenisles

 

de eeuw van onze vaders

was ongeveer een halve

zonder de zonen

die kwamen later

 

en, leren we nog – een les

uit het belle epoque, de

grote oorlog of de crisis

de zwarte bladzijde, bladzijden

 

of lezen we langs die verhalen

onze betere jeugd, de grotere

vooruitgang, krakersgeluk

overmoediger overvloed

 

leven we in een te klein

land … terug – terug

even loop ik door een

wereld zonder asfalt

  

25-11-2023

n.a.v. De eeuw van mijn vader van Geert Mak

beschouwen

 

het is weer de tijd van rijmen

 

houwen of houden

 

hij liefde haar

streelde wenkbrauwen

gelukkig, maar

het van elkaar houden

doe je niet zomaar

 

eens zullen we trouwen

als teder gebaar

in vol vertrouwen

raken we de juiste snaar

 

elkaar met passie ontvouwen

is in dromen zo herkenbaar

vooralsnog is het beeldhouwen

voor de verliefde kunstenaar

 

 

18-11-2023

zin of zen

 

het inzien van zien

herfstkleuren zijn nog zichtbaar

het zien van onzin

wees welkom

Morgen lees ik enkele gedichten bij DICHTER AAN ZEE / POEZIE ALS ZEEWIND in het Watersnoodmuseum. De Reizende Dichters hebben een afwisselend programma samengesteld: https://dereizendedichters.nl/dichter-aan-zee/

https://watersnoodmuseum.nl/event/

herfst

 

om het (l)even

 

het najaar kleurt glyfosaatgeel

afsterfgeel, maar toch anders

dan lijkgeel, alhoewel …

 

is er wel een kleur van sterven

een tint van dood of overgang

zwart/wit gezien slechts een nuance

want ook leven kent het spectrum

 

zowel natuur als nijvere boeren

en hun achterban zijn kwistig

 

maar,

in die chemische draaikolk

wroeten hier en daar

nog handen in de aarde

 

 

17-11-2023

impressionistisch

 

het geel van de herfst

nadert nu zijn hoogtepunt

- door het vensterglas

zonder

 

mist bedekte onze deken

eronder lag het geluk

als een geeuwende kitten

in jouw blozende oksel

tijd was een raadsel

oplossen geen optie

verweg boven de wolken

verkleuren de sterren

de geuren van de nacht

lokten de vlinders, vleer-

muizen, teer en kwetsbaar

de ruimte zocht zichzelf

zonder bedoeling

12-11-2023

schrijven is schrappen ...

 

mooi

 

heel veel mooie

woorden bij elkaar

maken van het gedicht

een draak

 

maar zoals een draak

niet altijd verslagen

hoeft te worden, zo

hoeven ook niet alle

mooie woorden

geschrapt - behalve

degenen die pijn

doen van schoonheid

 

 

 

10-11-2023

een tanka

 

wolken wereldwijd

ganzen … Akka en Niels

materie vervaagt

passie verstilt herinnering

teruggaan is echt geen optie

spiegeltje, spiegeltje ...

 

spiegelcorrosie

 

evenbeeld van onbekend

jij laat je raden mij te zijn

maar kloppen doet het van

geen kant en jij, jij kent

 

mij niet zoals ik ook ik

niet ken en weet hiervan

strijden: rimpels, vlekken, klein

en groot, een eeuw’ge schrik

 

als ik mijn blik afwend

kraakt de spiegel in zijn

lijst en grijnst een satan

vogelvrij in mij, zijn element

 

en voor een tel, een ogenblik

vergeet ik kijken en verman

mijn ikken, dood de zielenpijn

de tijd, de klok en haar getik

 

 

4-11-2023

letters in het landschap

 

ochtendzon, herfst of
doorkijk naar het polderland
beleef A tot Z

herinnering

 

Toen ik nog eens naar mijn foto’s

van 4 oktober in de Drvkkery keek

viel mij opeens de hoeveelheid op:

haar, waar langsheen / doorheen

gekeken werd, moest worden.

 

En dan nog dit,

waren woorden en haar

in evenredige hoeveelheid aan elkaar …

Soms leek het daar wel op.

Allerzielen

 

2 november

 

de ene na de andere kerk, winkel

ligt overvol met kaarsen, maar

zijn het er genoeg, genoeg vlammen

genoeg voor al die ontelbare doden

aan weerskanten van de frontlinie

genoeg voor al het immense verdriet

van moeders, vaders, wezen

achtergelaten om te treuren

 

om zich zelf weer beet te pakken

ondanks alles, zodat ze kunnen

zeggen: GENOEG

weekend in Oisterwijk

 

heerlijk in het bos

niet één gedicht geschreven

het licht was genoeg

5-7-5

Vandaag ook nog wat haiku-achtige regels geschreven:

gif, kruis of raket

sterven voor een ideaal

verbeelding – of niet

☙

is’t nu wel of niet

- ons kussen in de regen -

een seizoensconflict

☙

de samenleving

koekje uit de oude doos

ja, hadimassa

☙

raamuitzichtloosheid

beginnende herfstkleuren

regenachtige

relativiteitspraktijk

 

een spanne van …

 

is er veel verschil tussen 200

en 300 jaar geleden

hoeveel zal het verschil zijn

tussen 200 en 300 jaar later

 

200 en 300 eeuwen later

 

wie kennen we dan nog van nu

aan welke namen zal nog een paar regels

gewijd zijn in een boek – wat is dat

of op een website – wat is dat

 

zijn er nog foto’s

chamois, halfmat met gekartelde rand

een snapchat van AI

 

(on)bekende gezichten

 

zijn er nog vreemdelingen

anders dan uit de ruimte

‘die verdwaald zijn zeker’

 

 

24-10-2023

komt wat komt, gaat wat gaat

 

verslijten aan de tijd – daar en hier

 

het sterven waart rond langs lange kuststroken

en op postzegelgrote plekken, grauw zand waait

over vlakten en de huizen zonder ramen in

de zee spoelt het bederf aan tussen de wieren

 

heengaan; vloeibaar aanspoelen als eb en vloed

het geluid van de zeis op het kerkhof, herfstkleur

schreeuwt naar de antracietgrijze hardstenen

waar jaren in wegslijten van grootvaders, oma’s

 

kleinkinderen zoeken achter de zerken en verleggen

witgele schelpen in het zand – de jaren wentelen

en wentelen, het leven explodeert in de zomerwarmte

zij haasten zich langzaam een volgende generatie in

 

 

21-10-2023

van de een en de ander

 

elkaar

 

het begint en eindigt met er zijn

er tussenin ligt tijdverdrijf, bedrijf

momenten waarvan je later denkt

was ik maar meer aanwezig geweest

had ik er maar meer aandacht voor gehad

het wonderlijke leven van de klok

de voortschrijdende tijd op het toneel

het volgen van het script, de dialogen uit-

gesproken door bekende monden

die evenzeer hartstochtelijk kussen

maar wel in het voorbijgaan, ach

en wee – weeklagen helpt geen zier

plezierig doden we de tijd; elkaar, dat wel

 

 

17-10-2023

pas uitgekomen bundel

 

In deze pas uitgekomen bundel staan 145 gedichten over afscheid, troost en hoop. Mijn gedicht 'als as' staat er ook in.

als as

 

haar urn stond op de schoorsteen

al zeven jaar

toen zijn urn kwam

namen we het afwasteiltje

en lieten beider as erin glijden

 

er was voor ons zien

geen verschil tussen haar en

zijn as – as tot as

stof tot stof

mogelijk was haar as al meer stof

 

we husselden de as door elkaar

twee assen werden één as

het paste in één urn

 

een dag later

we gingen naar de heide

op een grafheuveltop keken we uit

en naar elkaar

we strooiden de as

lieten de wind het werk doen

 

de hei is al bijna uitgebloeid

weemoedig

 

vanmorgen

 

vanmorgen zag ik hoe velen

een toekomst tegemoet snellen

terwijl ik naar het verleden keek

 

herinneringen koppelden zich

aan hun nu nog tomeloze energie

met verwachtingen in het verschiet

 

hun passie - de teleurstellingen

die daarmee gepaard gaan

zien zij gelukkig nog niet

 

steeds is er voor een leeftijdsgroep

een grens bereikt, een opkomst

en een ondergang, een afscheid

 

vanmorgen kwam het adieu

binnen, het nestelde zich

en maakte mij weemoedig

 

maar tegelijkertijd smolt het

samen met hun eeuwige droom

die natuurlijk ook de mijne is

 

13-10-2023

altijd maar wraak ...

 

vuur van de ochtend

kijkt gelijkmoedig naar vuur

van haat en liefde

gedicht van de week

Detail uit een schilderij van een anonieme schilder over de gruweldaden van Alva - 16e eeuw, het begin van de 80-jarige oorlog. Er valt wel wat af te dingen over het schilderwerk, maar de zeggingskracht van de gezichten, het kijken, is overduidelijk. Zo staan we er vandaag de dag nog bij.

balanceren

 

we sluiten aan in volle rij

en mompelen van ach en wee

het onrecht ons weer aangedaan

kleeft tot in gebeentemerg

wij staan niet op de barricaden

en schreeuwen het niet uit

maar dichten zeker niet de ogen

nog niet

 

we sluiten aan in volle rij

en mompelen van ach en wee

het vullen van de achtergrond

de dagen laten het steeds zien

wij volgen in gepast vertrouwen

houvast is een grasspriet hoop

ons zal dit toch niet gebeuren

nog even niet

 

we sluiten aan in volle rij

en mompelen van ach en wee

wij wachten op een volgend ongeluk

een ramp, een val- of schietpartij

eindeloze oorlog, zee die neemt

treuren om de onvermijdelijke reis

al die levens, eigen leven evenzeer

ja toch

  

5-10-2023

het diep donkere bos

 

verliefdheid

 

in de verte de ingang van het bos

 

hoe zwart en hoe diep zal het zijn

is daar wel een pad te onderscheiden

met langs de kant zacht mos

waar ik zuchtend op uit kan rusten

de woorden kan overdenken

die ik jou zo graag zal willen zeggen

over de vreugde van het achterlaten

en de angst voor opnieuw beginnen

met alleen jou mijn liefste als houvast

 

zullen de bomen hem tot vriend zijn

hun bladeren naar hem ritselen

zullen de dieren nieuwsgierig zijn

ook al hoort en ziet hij ze niet

 

benen lopen automatisch door

zijn hoofd er achter aan

met duizend suizende gedachten

 

de ingang van het bos is nu dichtbij

 

hij kijkt even naar de woorden

op het bordje: GA TERUG

geen ganzenbord vandaag

 

 

12-10-2023

verhalen in je brein

De ene keer maak ik een gedicht bij een foto, een andere keer een foto bij een gedicht. Dat laatste is nu het geval.

 

is het wel

in de verte hing één sok

aan de waslijn – te drogen?

zou er soms iets in zitten

een boodschap voor een

geliefde, wandelaar, ooggetuige

nu en dan lijken dingen

niet op de plaatjes in je hoofd

verhalen in je brein breiden

zich uit, exploderen uit het

geziene, gehoorde, de reuk

bij de waslijn aangekomen

voelt de hand aan de sok

geen geiten- maar schapen-

de lauwe geur gaat voorbij

alsook het blaten in gedachten

29-9-2023

De Kwade Hoek

 

geen wolken of mist

maar los zand over het strand

ruisend meewaaien

salvia uliginosa

 

ons zorgenkindje

bloeit nu dan toch - hemelsblauw

maar wel in een pot

wat veel schrijvers zijn er toch

Het was een mooie middag in De Drukkery in Middelburg. Ik luisterde ruim 3 uur naar dichters met uiteenlopende gedichten. Op de foto's:  Hanneke Middelburg, Yentl van Stokkum, Ester van Meurs, en Babs Gons (de kersverse Dichter des Vaderlands) Om even over vieren had ik genoeg gehoord ... ze gingen nog even door.

Zelf las ik uit De belijdenis van de stilte van Adriaan Roland Holst de volgende verzen:

Luisterend stond ik en toen werd mijn luistren

zien, want hoog boven het verloren bonzen

der golven heeft zijn stem gebouwd een bronzen

hal van geluid, en ik stond opgericht,

en op den drempel, en ik zag het waaien

van winden wijd over werelden zwaaien

en ruimen alle wolken, en het duistren

verwoei... ik stond onder der sterren licht.

Daar won 'k, ten drempel van zijn stem, het wonder

van de aether, en hoe de aarde door haar golven

gewekt, gestuwd door haar, door haar bedolven

wentelt, en wendend stijgt uit het begin;

en hoe de sterre' elkander door de sferen

het zijn in liefde's lichtende aandacht leeren...

En wijl 'k van aandacht sidderend daaronder

stond, nam de golf mijn hart... ik stond er in.

Dit was de groote breuk van het bestendig

zinnenverband - 'k voelde de sterren naadren

mijn hart, hun banen gonzen door mijn aadren,

één vreugde - één duizling - één kristallen pijn -

en ik heb nooit, niet in mijn hoogste droomen,

geweten dat het hart in het volkomen

bewustzijn van zijn kleinheid zoo oneindig

groot, en zoo machtig en zoo klaar kon zijn.

En zo zag dat er uit ;-) 

1000 Dichters

Vandaag naar de Drukkery in Middelburg. Enkele strofen lezen uit De belijdenis van de stilte van Adriaan Roland Holst.

laat de planken in de boom

rest rust

 

die kist waar ik toch niet

in passen wil, daar ga ik

niet aan beginnen

 

laat de planken in de boom

 

een doek, een mand, een baar

een doos van karton of

van gegroeide schimmels

 

mijn lijf neemt er genoegen mee

ik kijk wel toe van waar dan ook

 

ook – dan – waar 

rondom

Vorige week (donderdag 21 september) weer een spandoekwisseling. Het leverde De Reizende Dichters een plek op de voorpagina op:

Morgen (30 september) wordt in het Watersnoodmuseum de bundel DICHTER BIJ WATER gepresenteerd, waar Anne, Ester en ik hard aan hebben gewerkt:

altijd weer die luchten

 

opalen luchten

de lijnen van de dag

worden uitgezet

doorlopen

hij loopt de straten van de aarde

en vindt de waarde van zijn gaan

bij de ellipsen tussen de sterren

de schaduwzijde van de maan 

waar in het reikbare van binnen

klanken vlammen van weleer

nog hoort hij de laatste woorden

uit haar fluistermond, zo teer

en breekbaar, stilaan dovend in 

het licht zowel als in gedachtenis

het spelend kind daar met die gele bal

haalt hem terug uit zijn gevangenis

22-9-2023

schouwspel

 

de lucht verbaast mij

vormeninterpretaties

ik verbaas de lucht

1000 Dichters

 

Ik doe mee aan #1000Dichters — de poëziemarathon van. Op 4 oktober om 15.15 uur lees ik een gedicht voor bij De Drukkery in Middelburg, kom je luisteren? International Literature Festival Utrecht - ILFU

la douce france

 

onderweg

ver ver van huis 

onder een eikenboom 

al een beetje herfst

bij Hélice Terrestre 

volg de smalle trap

op weg naar duisternis - zwart

is de lemniscaat

de gieters staan klaar

blauw zijn de vlakken en lijnen

geel de stenen

bij Le Prieuré de Saint Remy la Varenne

de haard hoeft niet aan 

warmte is genadeloos 

gedichten ontstaan 

koud licht van binnen 

en warm licht van buiten 

zwijgen in ruimte 

in Tigné

het hek staat open

bij Gerard Depardieu

zwaluwen al om

bij Le Layon

een ondiep stroompje 

mijn lief in haar element 

hop en rozen

bij Brissac

al weer een kasteel

met cyclamen bij de vleet

en Rosé d’Anjou

bij Le Mystère des Faluns

zee voelt nog dichtbij

gevangen in mergel

kleurrijk verlicht

bij Pascal & Sofie

voorbereiding

glas en licht in overvloed

aandacht en zweet